De Vakantietotaalclub

Bij vakantiebestemmingen binnen Europa kun je vaak kiezen uit verschillende vervoermiddelen. Het maakt uit voor het klimaat of je per bus, trein, auto of vliegtuig op reis gaat. Wat zijn de verschillen?

Over het algemeen reis je met de trein, touringcar of auto (vanaf 2 personen) klimaatvriendelijk naar je vakantiebestemming. Het vliegtuig is juist erg slecht voor het klimaat. Zeker als je een vliegvakantie naar een verre bestemming kiest. 

Klimaatwijs op vakantie

Hoe ver je reist en welk vervoermiddel je kiest heeft flinke impact. Hoeveel?

Doe de check

Tips vakantieverkeer

• 1 Ga minder vaak op reis. En ga je ver weg op reis, blijf dan langer weg. Zo geniet je optimaal van je vakantie én je spaart het milieu!
• 2 Reis als het kan per trein of touringcar. Zo belast je het klimaat het minst.
• 3 Kies voor een geschikte bestemming zo dicht mogelijk bij huis. De Spaanse kust is even zonnig als de Dominicaanse Republiek of Zuid Amerika, maar dichterbij en dus beter voor het klimaat.
• 4 Compenseer de uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen door te investeren in duurzame energie of bosaanplant. Dat kan soms via touroperators en luchtvaartmaatschappijen; je kunt ook zelf zorgen voor klimaatcompensatie.

Klimaatvriendelijk kiezen: top 3

Voor reizen binnen Europa kun je vaak kiezen uit verschillende vervoermiddelen. Milieu Centraal heeft de impact op het klimaat op een rij gezet. Op 1 de minst slechte keuze:

1. internationale (hogesnelheids)trein; touringcar
2. auto met meerdere inzittenden
3. vliegtuig / auto met slechts één inzittende

Wel is het zo dat er bij auto's grote verschillen zijn. De klimaatimpact van auto's is afhankelijk van het aantal inzittenden, het bouwjaar en de zuinigheid van de auto. Ook maakt het veel verschil of je wel of geen caravan meeneemt. Met een caravan verbruikt de auto 60% meer brandstof, de CO2-uitstoot van een auto met caravan is daarom gemiddeld anderhalf keer zo hoog als de uitstoot van een auto zonder caravan. Die caravan maakt een hotel echter overbodig. En dat is dan weer winst voor het klimaat: een verblijf in een hotel veroorzaakt vaak een stuk meer CO2-uitstoot dan een verblijf op de camping. Meer tips over je verblijf vind je in de Vakantiespecial.

Een rekenvoorbeeld

Een zonvakantie van twee weken naar Bali geeft voor vier personen een uitstoot van ruim 16.000 kg CO2. Kiest het viertal voor twee weken zonvakantie op de Canarische eilanden dan stoten ze 4.600 kg CO2 uit. Nog minder klimaatimpact veroorzaakt dit viertal met een kampeervakantie met de auto in Frankrijk, namelijk 750 kg CO2. Dat is maar vijf procent van de uitstoot van de reis naar Bali! Bereken de impact van jouw vakantie via de Klimaatwijs op vakantie tool.

Milieugevolgen van vakantieverkeer

Het vervoer naar je vakantiebestemming belast het milieu op 3 manieren: fossiele brandstoffen raken op, de reis draagt bij aan het broeikaseffect en hij veroorzaakt luchtvervuiling.

Auto's, bussen en vliegtuigen verbranden benzine, diesel en kerosine om vooruit te komen: al die brandstoffen worden gemaakt van olie, een fossiele brandstof die ooit opraakt. Bij de verbranding komt het broeikasgas koolstofdioxide (CO2) vrij, dat bijdraagt aan het klimaatprobleem. Ook komen er schadelijke stoffen in de lucht, die slecht zijn voor het milieu en de gezondheid. 

Trein: grote verschillen in CO2-uitstoot

Voor de internationale (hogesnelheids)trein geldt dat er binnen Europa grote verschillen zijn in CO2-uitstoot per kilometer. Dit hangt af van hoeveel CO2-uitstoot de stroom in landen waar je doorheen reist veroorzaakt. Ook speelt de bezettingsgraad mee en of het een hogesnelheidstrein is of een gewone internationale trein. De CO2-uitstoot van je treinreis kan qua bestemmingen een factor 3 verschillen. Een trein naar Oost-Europa gebruikt bijvoorbeeld stroom met veel CO2 uitstoot, terwijl een trein door Frankrijk op kernenergie (met veel minder CO2-uitstoot) rijdt.

Vliegreizen en milieu

Door kerosine te verbranden stoten vliegtuigen CO2 uit, waarmee ze bijdragen aan het broeikaseffect. Daarnaast komen er nog verschillende andere stoffen vrij, zoals stikstofoxiden, roet en andere broeikasgassen die worden uitgestoten in de hogere atmosfeer. Dit geeft een extra broeikas effect. Verder zorgt vliegen voor de vorming van wolken; dat draagt extra bij aan een versterkt broeikaseffect.

Een vliegreis belast het milieu maar liefst 7 tot 11 keer zoveel als dezelfde reis per trein. Het verschil is het grootst op een korte reisafstand (minder dan 700 kilometer).

Verder draagt een vliegreis 2 tot 4 keer zoveel bij aan het broeikaseffect als dezelfde reis per auto. Ook hier is het verschil het grootst op de korte afstand. Het verschil wordt kleiner als de auto een caravan moet slepen of als er maar 1 persoon in de auto zit.

Tips milieubelasting vliegen verminderen

• Kies zoveel mogelijk voor directe vluchten zonder tussenlandingen: dat geeft minder milieubelasting en geluidsoverlast. Voor langere intercontinentale vliegreizen gaat dit niet altijd op.
• Gebruik bij voorkeur vliegmaatschappijen met een moderne vloot en goede zorg voor het milieu. Informeer hiernaar bij reisaanbieders of vliegmaatschappijen, of kijk op hun website.
• Charters en vluchten van prijsvechters zijn per passagier minder belastend dan lijnvluchten, als ze vliegen met moderne vliegtuigen. Er gaan per vlucht meer mensen mee.
• Kies voor een geschikte bestemming zo dicht mogelijk bij huis. Een zonvakantie voor 4 personen naar de Canarische eilanden stoot bijvoorbeeld zo’n 7.500 kg CO2 minder uit dan de reis naar Thailand. 
• Reis bij voorkeur per openbaar vervoer van en naar het vliegveld.
• Compenseer de uitstoot van je reis.

Autoreizen en milieu 

Het milieueffect van reizen per auto hangt vooral af van het brandstofverbruik. En dat hangt af van de gereden afstand, het soort weg en snelheid, de grootte en type van de auto en accessoires die de luchtweerstand verhogen. Daarnaast scheelt het veel of er 1 of meer personen in de auto zitten. Hoe meer inzittenden in de auto, hoe lager de milieu-impact per persoon. Oudere auto's belasten het milieu meer doordat ze minder schoon zijn. 

Hoe groter de gereden afstand, des te meer brandstof de auto verbruikt. Hierbij geldt: meer over de snelweg rijden, is zuiniger rijden.

Meer brandstof nodig door dakkoffer of caravan

Met een dakkoffer, fietsenrek op het dak of caravan stijgt het brandstofverbruik. Een caravan zorgt voor 60 procent meer brandstofverbruik. Een alternatief voor een caravan is een vouwwagen: die heeft veel minder luchtweerstand en vraagt daardoor minder extra brandstof. 

Vergelijken met andere vervoermiddelen

Door deze variatie is het moeilijk om de auto te vergelijken met andere vervoermiddelen. Reis je bijvoorbeeld met een auto met twee personen en een caravan naar de Middellandse Zee, dan is dat bijna net zo slecht voor het milieu als het vliegtuig met twee personen. 

Tips milieugevolgen autovakantie verlagen

• Kies je reisbestemming niet onnodig ver weg.
• Rijd zoveel mogelijk over de snelweg, met een gelijkmatige snelheid.
• Ga het liefst op reis met een nieuwe auto en kies voor een zuinige rijstijl: zie Zuinig rijden.
• Neem als het kan liever geen dakkoffer, fietsenrek op het dak of caravan mee. Huur bijvoorbeeld op de bestemming zelf fietsen of een stacaravan.
• Reis met meerdere personen in je auto - hoe hoger de bezetting, hoe minder vervuiling per persoon.

Busreizen en milieu

De meeste touringcars voor personenvervoer naar het buitenland zijn slechts enkele jaren oud en voldoen daardoor aan vrij recente emissienormen.

De uitstoot per persoon hangt af van de bezettingsgraad. Lijndienstritten hebben een gemiddelde bezetting van 70 procent. Bij pendelbussen die in het hoogseizoen naar populaire bestemmingen rijden, is dat ongeveer 90 procent. Per reiziger stoten pendelbussen dus minder uit.

Tips reizen per bus met minder milieubelasting

• Neem liever een pendelbus dan een lijnbus. Pendelbussen zijn beter bezet en hebben daardoor per passagier een lagere milieubelasting. 
• Touringcars met Keurmerk Touringcarbedrijf worden extra gecontroleerd op goed onderhoud en veilig rijden. Ze zijn daardoor vaak zuiniger en schoner.
• Reis per openbaar vervoer (of fiets) naar het vertrekpunt van de touringcar, en van de plaats van aankomst naar de vakantiebestemming.
• Boek bij voorkeur bij een touringcarbedrijf dat zich meer dan gemiddeld inzet voor een beter milieu.

Meer informatie

• De uitstoot die overblijft als je de tips hebt opgevolgd, kun je compenseren. Kijk voor meer informatie op Klimaatcompensatie.
• Advies nodig over het kopen van treintickets? Bekijk de treinreiswinkel of seat61 (Engelstalig).
• Combitrip.com vergelijkt prijs en reistijd van reizen per vervoersmiddel.