De Vakantietotaalclub

Lichtvervuiling zorgt ervoor dat er nog maar weinig plaatsen op de wereld zijn waar je ongestoord van de sterrenhemel kan genieten. Maar lichtvervuiling is ook bijzonder schadelijk voor de natuur. Daarom bestaan er sinds 2001 International Dark Sky Parks: natuurgebieden waar sprake is van weinig tot geen lichtvervuiling.

Mesa Verde National Park in de Amerikaanse staat Colorado is uitgeroepen tot het honderdste International Dark Sky Park in de wereld. Dat zijn beschermde natuurgebieden waar weinig tot geen lichtvervuiling plaatsvindt en waar de nachtelijke omgeving om zijn natuurlijke, wetenschappelijke, educatieve en culturele waarde wordt behoed tegen te veel licht. Ook moeten ze 'dark sky'-activiteiten voor bezoekers organiseren.

Waarom is lichtvervuiling - het gebruiken van kunstmatig licht tijdens de nacht - zo slecht? Honderd jaar geleden kon je overal in de wereld 's nachts genieten van een sterrenspektakel aan de hemel. Tegenwoordig kan je, door de lichtvervuiling, nog maar op weinig plaatsen naar de Melkweg turen.

Lichtvervuiling zorgt er niet alleen voor dat de sterren en planeten vrijwel onzichtbaar zijn geworden, het is ook slecht voor de natuur, de dieren, onze gezondheid en het energiegebruik.

Dieren en planten leven al miljarden jaren op het ritme van dag en nacht. Het hele levensritme is op die wisseling gebaseerd. De mens doorbreekt die cyclus in toenemende mate en dat is funest voor heel wat dieren en planten want ze hebben het ritme nodig om zich te voeden, te slapen, zich voor te planten en zich te beschermen tegen roofdieren. Kunstmatig licht tijdens de nacht maakt veel dodelijke slachtoffers.

Zo leggen schildpadden hun eieren op het strand. Wanneer de kleine schildpadjes uit hun eieren kruipen, vinden ze door het licht aan de horizon hun weg naar de zee. Lichtvervuiling zorgt ervoor dat ze de verkeerde kant opwandelen en dus weg van de zee. En dat overleven ze niet. Alleen al in Florida komen om die reden ieder jaar miljoenen schildpadjes om het leven.

Een ander voorbeeld zijn trekvogels die aan de hand van het maanlicht en de sterren navigeren. Door kunstmatig licht dwalen ze van hun route af, vertrekken ze te vroeg of juist te laat en vliegen ze zich te pletter tegen gebouwen.

Het is dan ook hard nodig dat er plaatsen zijn waar het 's nachts wel echt donker is. Daarom beloont de International Dark-Sky Association (IDA) sinds 2001 plaatsen die hun best doen om lichtvervuiling te beperken.

Behalve International Dark Sky Parks zijn er ook International Dark Sky Communities (steden en dorpen die lichtvervuiling proberen te beperken en het publiek voorlichten), International Dark Sky Reserves (vergelijkbaar met een Dark Sky Park, maar met dit verschil dat een kerngebied is met beperkte lichtvervuiling en een groter gebied eromheen dat de duisternis in het centrum helpt beschermen), International Dark Sky Sanctuaries (afgelegen gebieden met een exceptionele kwaliteit van de sterrenhemel) en Urban Night Sky Places (een park of andere plaats binnen de bewoonde wereld waar licht beperkt wordt, maar die vooral erkenning krijgen om hun educatieve inspanningen).

Een overzicht van de honderd International Dark Sky Parks in de wereld:

Lees verder op: Knack